Bogowie Indii

Wymienienie nawet większości hinduskich bogów jest niemożliwe. Najważniejsze to zapamiętać, że w hinduizmie występuje tzw. Trimurti – Wiela trójka bogów.

1. Brahma (stworzyciel),
2. Wisznu (bóg utrzymujący świat),
3. Śiwa (bóg niszczący).

To skąd ta wielość bogów w hinduizmie?
Pojawiają się oni wielokrotnie na ziemi w różnych wcieleniach, mają żony, dzieci, oddanych pomocników, rumaki. Wszyscy oni otaczani są szacunkiem i czcią.

Poniżej krótko o najważniejszych, ale też najbardziej znanych bogach i bóstwach Indii:

Brahma: stwórca świata, narodzony z kwiatu lotosu, przedstawiany jako bóg o czterech głowach i rękach. Według mitologii indyjskiej na powierzchni ogromnego oceanu unosi się nieskończona ilość wszechświatów i każdy z nich zamieszkiwany jest przez innego Brahmę. Brahma uważany jest za boga bardzo potężnego, choć obecnie nie jest obiektem szczególnego kultu w Indiach. Podróżuje na łabędziu Hamsa, jego żoną jest bogini Saraswati.

Wisznu: zachowawca świata, jeden z wielkiej trójcy hinduizmu, obok Brahmy i Siwy. Wisznu dziewięciokrotnie, ilekroć światu groziło niebezpieczeństwo, przybywał na ziemię w różnych wcieleniach, czyli awatarach. Wcielał się w potężne zwierzęta oraz w osoby ludzkie. Do ludzkich wcieleń Wisznu należał Rama, bohater eposu Ramajana, i popularny Kryszna, który ocalił świat przed złym demonem Kansą. Dziesiąte wcielenie Wisznu – Kalkin - dopiero się pojawi, a jego nadejście zwiastować będzie koniec świata. Wisznu przedstawiany jest zwykle jako przystojny młodzieniec z czterema ramionami, o ciemnoniebieskiej skórze. Do atrybutów boga należą muszla, dysk i kwiat lotosu. Małżonką Wisznu jest bogini Lakszmi, a jego wierzchowcem orzeł o imieniu Garuda.

Śiwa: niszczyciel, ostatni z bogów wielkiej trójki, bardzo często przedstawiany w tańcu. Trzecie oko Śiwy to symbol mistyczny, tzw. oko poznania, umieszczone pośrodku czoła. Śiwa ma dwoistą naturę: choć jego imię oznacza Łaskawy, znany jest z bardzo porywczego charakteru. Z jednej strony jest bogiem zniszczenia, z drugiej – wzniosłym mistykiem. Jeździ na byku Nandi i mieszka na górze Kailas w Himalajach. Najważniejszym atrybutem Śiwy jest nieodłączny trójząb. Małżonką boga Śiwy jest Parwati, w wielu wcieleniach nosząca wiele różnych imion.

Kryszna: ósme, najpopularniejsze wcielenie Wisznu. Kryszna oznacza ciemny, imię to związane jest z ciemnoniebieskim kolorem jego skóry. Kryszna łączy w sobie doskonałość boga ze słabościami zwykłego śmiertelnika. Przez całe życie uparcie walczył przeciw złym demonom zagrażającym ludzkości, zarazem jednak był uwodzicielem i choć kochał swą żonę Radhę, nieustannie romansował z innymi pasterkami. Był wspaniałym muzykiem – sam dźwięk jego fletu uciszał burze. Kryszna jest bohaterem świętej księgi Bhagawadgity. Do jego atrybutów należą między innymi flet, laska i koło modlitewne. Jest również przedstawiany razem z najpiękniejszą z pasterek – żoną Radhą.

Rama: kolejne ludzkie wcielenie boga Wisznu. Jego największym przyjacielem jest Hanuman – bóg małpa, a jego żoną – Sita. Rama to bóg pełen cnót, książę i wzór do naśladowania. Całe życie poświęcił walce z demonami, jego historię opisuje ogromne dzieło indyjskie – Ramajana.

Lakszmi: bogini bogactwa, powodzenia i piękna. Lakszmi jest żoną Wisznu w jego różnych wcieleniach, np. jako Sita była małżonką Ramy, jako pasterka Radha towarzyszyła bogu Krysznie. W każdej postaci jest mu jednak równie wierna i oddana. Lakszmi ma złotą skórę, stoi na kwiecie lotosu. Podczas obchodzonego ku jej czci święta Diwali, pod koniec października lub na początku listopada, wierni zapalają najpiękniejszej z bogiń lampki. Powszechnie Lakszmi uznawana jest za boginię płodności.

Ganeśa: brzuchaty i radosny bóg z głową słonia, syn Siwy i Parwati. Ganeśa jest bóstwem, które usuwa przeszkody i przynosi swoim czcicielom powodzenie. Przyzywa się go, wyruszając w podróż i podejmując ważne przedsięwzięcia. Szczególną czcią darzą go uczeni. Ganeśa ma tylko jeden kieł - drugi miał złamać w celu spisania nim 110.000 wierszy Mahabharaty, najdłuższego poematu epickiego, jaki stworzyła ludzkość. Łagodny Ganeśa jest jednym z najpopularniejszych bóstw hinduizmu. Jeździ na szczurze, ma cztery ręce, w których trzyma muszlę dysk, lilię wodną i pałkę.

Hanuman: jest bogiem małpą i wielkim bohaterem oddanym bogowi Ramie. Hanuman daje odwagę, nadzieję i mądrość. Przedstawiany jest jako małpa z maczugą, symbolizującą odwagę.

Kali: straszliwa bogini czasu i śmierci. Jedna z czterech głównych wcieleń Parwati - żony Siwy. Kali jest ciemnoskóra i wychudzona, ma wielkie kły i kilka par rąk. Na jej szyi przewieszony jest naszyjnik z nagich czaszek, a we włosy wplecione węże. Często przedstawiana jest z wystającym i bardzo długim językiem. Najbardziej znanym miejscem jej kultu jest Kalkuta (nazwa miasta pochodzi od imienia Kali), gdzie w świątyni nadal składane są okrutnej bogini ofiary z kóz.

Tekst opracowała: Ewa Bollin